Cochius’ Droom

2007

Nationaal Glasmuseum Leerdam

17.05.07 / 28.10.07

Deze tentoonstelling gaat over de droom van Petrus Marinus Cochius die van 1912 tot 1934 directeur was van de Leerdamse Glasfabriek. Cochius was de man die de Leerdamse revolutie in de glasvormgeving mogelijk maakte. In zijn 22-jarig directoraat bracht hij maar liefst 1.500 nieuwe ontwerpen in productie. Later dan in veel andere landen kwam in Nederland de industrialisering in de tweede helft van de 19e eeuw pas goed op gang. Door het gebruik van machines en door de standaardisering van producten en arbeid konden goederen goedkoper en in veel grotere aantallen gemaakt worden. De industrialisatie kende natuurlijk ook problemen zoals kinderarbeid, slechte woningen en armzalige betaling van arbeiders. Kunstenaars en architecten wezen op de vaak erbarmelijke kwaliteit van de nieuwe producten. Dat leidde tot kunstenaarsbewegingen zoals de Arts & Crafts in Engeland die soms de industriële productie geheel afwezen. Ook in Nederland was er honderd jaar geleden veel kritiek van kunstenaars en architecten. 

Een ondernemende idealist 

Cochius was een ondernemende idealist die zijn tijdgenoten wilde verheffen met mooie producten en het leven van de arbeider verbeteren met goede huisvesting, kortere werkuren en zelfs inspraak. Bij Cochius waren het zakelijke en geestelijke leven onlosmakelijk met elkaar verbonden: hij was lid van de theosofische vereniging, de vrijmetselarij, de Orde van de Ster in het Oosten, de Praktisch Idealisten Associatie (PIA), de Vrije Katholieke Kerk en de Rotaryclub. K.P.C. De Bazel, ook vrijmetselaar en theosoof, was de eerste die hij vroeg een ontwerp te maken voor gebruiksglas. Cochius koppelde zijn idealisme aan pragmatisme. De bekende kunstenaars die hij vroeg om ontwerpen voor glas te maken behoorden ook toen al tot de bekende kunstenaars, hetgeen de verkoop stimuleerde. Met een aantal van de mooiste stukken uit de collectie van het Glasmuseum wordt de overgang van de 19e naar de 20e eeuw geschetst. Aan de hand van drie manieren van presenteren uit het einde van de 19e eeuw, de jaren twintig en de jaren dertig wordt de grote verandering uit die jaren geïllustreerd, in de villa die gebouwd is voor de illustere directeur Cochius, waarin nu het Glasmuseum is gehuisvest.

---

Colofon

Opdrachtgever: Nationaal Glasmuseum Leerdam, Arnoud Odding
Projectleiding: Job Meihuizen, Annalilly van den Broeke

---